Göz kuruluğu gözyaşının miktar veya kalite yetersizliği nedeniyle oluşan göz yüzey hastalığıdır. Yaşla beraber sıklığı artar. Kuru göz tablosu kolayca tedavi edilebilecek gözyaşı eksikliğinden otoimmün (bağışıklık sisteminin kendi hücrelerine saldırması) hastalığa kadar değişen nedenlerle ortaya çıkabilir. Muayenede gözyaşı miktarının ölçümü, gözyaşı kalitesinin ölçümü, kuru gözün yol açtığı göz yüzey patolojileri değerlendirilir.

Göz kuruluğu sık rastlanan ve gözde konforsuzluk, batma yanma hissi, görmede bulanıklık hissi oluşturan multifaktorial (çok sayıda nedene bağlı) bir hastalıktır. Bu hastalığın batma, yanma hissi ve bulanık görme yamında  uzun dönemde göz yüzeyinde hasar oluşturma potansiyeli vardır. Sıklığı yaşla birlikte artar, 30-60 yaş arası %10, 65 yaş üzeri % 15 oranında rastlanır bayanlarda oran daha yüksektir. Teknik detaylara girmeden söylenirse nedenler  inflamasyon, hiperosmolarite ve gözyaşının kolay parçalanmasıdır.  Hastalığın ortaya çıkmasına yada ağırlaşmasına yol açan sistemik hastalıklar (Sjögren  sendromu ve diğerleri) lokal hastalıklar (blefarit) tesbit ve tedavi edilmelidir.

KURU GÖZ HASTALIĞINDA İKİ TEMEL MEKANİZMA VARDIR

• Aköz (gözyaşı) salgısının eksikliği
• Gözyaşının fazla buharlaşması (gözyaşı içeriğinin yeterli kalitede olmaması).

Aköz (gözyaşı) salgısının eksikliği:

Başta Sjögren sendromu olmak üzere uzun süreli iltihaplarında, bağ dokusu hastalıklarının göze etki etmesi sonucu, zorlayıcı şartlarda kontakt lens kullanımı, lazer operasyonları sonrası erken dönemde şeker hastalığında ve çok sayıda nedenden dolayı oluşabilir

Gözyaşının fazla buharlaşması (gözyaşı içeriğinin yeterli kalitede olmaması)

Temel olarak göz yaşını oluşturan lipid aköz ve musin tabakası bozukluklarında oluşur. Kullanılan ilaçlar (antihistaminik beta bloker diüretik ve antispozmatikler), gözün tam kapanmasını engelleyen göz kapağı problemleri,  A vit eksikliği gibi nedenler sayılabilir.

GÖZ KURULUĞU NEDİR NASIL TEDAVİ EDİLİR

Temel strateji göz yüzey hasarının durdurulması ve şikayetlerin giderilmesi amaçlarını taşır. Öncelikle neden belirlenmelidir. Eğer kuru göze yol açan belirlenirse nedene  yönelik tedavi ve kuru göz tedavisi birlikte uygulanmalıdır. Örneğin sistemik bir hastalık nedeniyle ise (sekonder Sjögren sendromu) sistemik immunmodulatör tedavi ve lokal kuru göz tedavisi birlikte uygulanacaktır. Lokal kuru göz tedavisinde uluslararası kuru göz sınıflamasına göre (DEWS sınıflaması) hafiften daha yoğuna giden basamaklarda tedavi planlanır. Bu tedavi planında kuru gözün derecesine göre ortam şartlarının ve diet değişiklikleri, göz yaşı preperatları, antinflamatuar ilaçlar, gözyaşı kanalı tıkaçları, sistemik ilaçlar gibi çok sayıda seçenek mevcuttur.

Göz kuruluğu gözün dış yüzeyini kaplayan gözyaşı tabakasının yetersiz olmasıdır. Bu yetersizlik miktarında olabileceği gibi içerdiği moleküllerdeki yetersizlikten de kaynaklanabilir. Toplumda sık rastlanan bir hastalıktır ve hafif rahatsızlık hissi yapabileceği gibi ağır formlarda kişinin günlük aktivitelerini, çalışmasını kısıtlayabilir. Kuru gözde şikayetler neler olabilir ?

• Batma
• Yanma
• Sızlama
• Kaşıntı
• Sulanma
• Toz veya kum kaçmış gibi hissetme
• Yabancı cisim hissi
• Sulanma
• Sık göz kırpma
• Gözlerde yorgunluk
• Kızarıklık
• Işık hassasiyeti
• Görmede bulanıklık (genellikle göz kırpma ile görüntünün düzelmesi söz konusudur)
• Toplumdaki sıklığı % 7-35 arasında değişir

KURU GÖZ NEDENLERİ:

• Yaşlanmayla beraber hormonal değişiklikler
• Kirpik dibi iltihabı (blefarit)
• Kontakt lens kullanımı
• Kuru sıcak rüzgarlı iklim şartları
• Diabet
• Vitamin A eksikliği
• Allerji
• Tiroid hastalıkları
• Sistemik ve lokal ilaç kullanımı
• Antihistaminik,ağrı kesici,beta bloker oral kontraseptifler (gebelik önleyici ilaçlar)
• Sjogren sendromu
• Otoimmün hastalıklar (romatoid artrit, Lupus)
• Kapak hastalıkları
• Lazer operasyonları (geçici süre)

GÖZ KURULUĞU TESTLER VE TANI

Tanı koymada yapılan testler vardır sıralarsak Schirmer, gözyaşı menisküsü değerlendirme, fluorosein, rose bengal, Lissamin green ile boyama tear osmolarity sayılabilir.

GÖZ KURULUĞU TEDAVİSİ

Nedene bağlı olarak çok çeşitli tedavi önerileri olabilir ancak genel tedavi yöntemini şöyle sıralayabiliriz.

• • Yapay (suni) gözyaşı (eksik olanı yerine koyma)
  • Ilık Kompres
  • Kapak temizliği ve masajı
  • Siklosporin A damla, Xiidra damla
  • Balık yağı ve keten tohumu yağı alımı
  • Sistemik hastalık varsa tedavisi
  • Topikal Steroid kullanımı

GÖZ KURULUĞUNDA TAKİP

Göz kuruluğu sadece kişiyi rahatsız etmekten öte göz yüzeyinde kalıcı hasar oluşturmaktadır. Neden tespit edilerek uygun tedavi uygulanması göz yüzeyini koruyarak şikayetlerin azalması yanında görme kalitesinde de artışa yol açacaktır.